Biedni bogaci

Czy kam­pa­nia, któ­ra zebra­ła ponad 100 mln dola­rów na cele cha­ry­ta­tyw­ne może być zła? Fil­mik z Ugan­dy, w któ­rym wystę­pu­je Ed She­eran, został wyświe­tlo­ny milio­ny razy – a jed­no­cze­śnie otrzy­mał nagro­dę Rusty Radia­tor za naj­bar­dziej ura­ża­ją­cy i ste­reo­ty­po­wy klip fundraisingowy.

Ogrom­na bry­tyj­ska orga­ni­za­cja cha­ry­ta­tyw­na Comic Relief ogło­si­ła ostat­nio, że prze­sta­je wysy­łać do Afry­ki cele­bry­tów po tym, jak jed­na z jej twa­rzy medial­nych Sta­cey Dooley zosta­ła skry­ty­ko­wa­na za posty ze zdję­cia­mi, na któ­rych przy­tu­la afry­kań­skie dzie­ci i mówi, że sie od nich „uza­leż­ni­ła”. Orga­ni­za­cja zapo­wie­dzia­ła tak­że, że prze­sta­nie w swo­ich kam­pa­niach wyko­rzy­sty­wać wize­run­ki gło­du­ją­cych oraz kry­tycz­nie cho­rych dzie­ci.

Wszy­scy zna­my te zdję­cia: wymu­ska­ni cele­bry­ci przy­tu­la­ją obdar­te dzie­ci. Publi­ku­ją w mediach spo­łecz­no­ścio­wych wiel­kie sło­wa o „miło­ści”, a ich wzru­sze­nie nie prze­kła­da się ani na głęb­szą reflek­sję, ani nie doty­ka isto­ty spra­wy – czy­li szu­ka­nia sys­te­mo­wych roz­wią­zań. Cele­bry­ci to nie eks­per­ci i ich prze­kaz nie jest naj­lep­szym prze­ka­zem, jaki o Afry­ce może dostać prze­cięt­ny odbior­ca, czy­li taki sam laik jak oni. 

Poverty porn

Kolej­na spra­wa: takie posty, pozba­wia­jąc kon­tek­stu ofia­ry bie­dy, nie­ja­ko je wyko­rzy­stu­ją. Zdję­cia bez­i­mien­nych cier­pią­cych ludzi, któ­rzy zosta­ją spro­wa­dze­ni jedy­nie do swe­go nie­szczę­ścia, miesz­czą się w nur­cie „pover­ty porn”. Do nie­go nale­ży tak­że moda na tury­sty­kę slum­so­wą.

Fil­mik orga­ni­za­cji Comic Relief z Libe­rii poka­zu­je Eda She­era­na, któ­ry spo­ty­ka dwóch ubo­gich chłop­ców. Wzru­szo­ny ich bie­dą, daje im pie­nią­dze na hotel, zanim dosta­ną jakąś bar­dziej sys­te­mo­wą pomoc. Sil­ne wzru­sze­nie muzy­ka poka­zu­je, że nie zna on lokal­nej sytu­acji i nie jest goto­wy na kon­fron­ta­cję z bie­dą na kon­ty­nen­cie – mówią juro­rzy nagro­dy Rusty Radiator.

Wie­le mówi się tak­że w tym kon­tek­ście o kom­plek­sie bia­łe­go zbaw­cy (whi­te savior com­plex), któ­ry pole­ga na spe­cy­ficz­nej moty­wa­cji (poczu­cie winy, nar­cyzm) udzie­la­nia pomo­cy ludziom o innym niż bia­ły kolo­rze skóry.

Nie są to spra­wy pro­ste. Ktoś powie, że nie­za­leż­nie od tych uchy­bień (albo może czę­ścio­wo dzię­ki nim) orga­ni­za­cje zbie­ra­ją środ­ki na pomoc Afry­ce. I są to impo­nu­ją­ce sumy – zapew­ne tym więk­sze, im bar­dziej popu­lar­ny cele­bry­ta bie­rze udział w kampanii. 

A Wy co sądzicie?

PS

Ed She­eran jest super:) Ten kawa­łek to klasyka: