Uratowała nas szarańcza

Trze­ci w tym roku cyklon ude­rzył w Mada­ga­skar. Rów­no­le­gle z cyklo­na­mi Ana, Bat­si­rai i Emna­ti, powo­du­ją­cy­mi dra­ma­tycz­ne powo­dzie, panu­je – już wie­lo­let­nia – susza na połu­dniu wyspy.

Mimo ulew dostęp do czy­stej wody na wyspie jest miej­sca­mi bar­dzo trud­ny. Jak to możliwe? 

Powo­dzie skut­ku­ją poważ­nym zanie­czysz­cze­niem dostęp­nych zaso­bów wody. Żywioł (wiatr docho­dzą­cy do 235 km/h) nisz­czy infra­struk­tu­rę wod­ną. Wysu­szo­na gle­ba nie jest w sta­nie przy­jąć wody z ulew­nych desz­czy. Maso­wa defo­re­sta­cja Mada­ga­ska­ru jest rów­nież przy­czy­ną, dla któ­rej mimo ulew na wyspie bra­ku­je czy­stej wody.

Cyklon Ana

W tre­ści wpi­su wkle­jam kil­ka zdjęć z powo­dzi po cyklo­nie Ana w rejo­nie Anta­na­na­ry­wy oraz inter­wen­cyj­nej dys­try­bu­cji żyw­no­ści dla powo­dzian, któ­rą zor­ga­ni­zo­wa­ła Fun­da­cja. Nie­któ­rzy miesz­kań­cy sto­li­cy musie­li opu­ścić zala­ne domy i miesz­ka­ją na obrze­żach mia­sta w takich sza­ła­sach jak na zdjęciach.

Deforestacja

Poniż­szy repor­taż na Arte.tv poru­sza pro­blem nad­mier­nej wycin­ki lasów na Mada­ga­ska­rze. Z powo­du ubó­stwa miesz­kań­cy wyci­na­ją drze­wa, by mieć opał do goto­wa­nia, bo na zakup inne­go opa­łu ich nie stać. Wyspa miej­sca­mi jest tak pozba­wio­na drzew, że ludzie idą całe kilo­me­try po drew­no na opał. Pro­ble­mem jest też rol­nic­two żaro­we, w wyni­ku któ­re­go zni­ka­ją tere­ny zale­sio­ne, by mogły powstać pole ryżo­we. Pew­ną nadzie­ją jest pro­duk­cja bio­opa­łu, poka­zy­wa­na w repor­ta­żu. Eko­lo­gicz­ny węgiel powsta­je z resz­tek roślin, m.in. ryżu. Zwę­glo­ne reszt­ki mie­sza się z roz­pusz­czo­ną gli­ną i for­mu­je bry­kiet, dużo bar­dziej wydaj­ny ener­ge­tycz­nie niż drew­no. Fun­da­cja nie­daw­no sfi­nan­so­wa­ła zakup maszyn do pro­duk­cji węgla eko­lo­gicz­ne­go na Mada­ga­ska­rze, nie­ja­ko w for­mie pro­jek­tu pilotażowego.

Tu link do reportażu:

https://www.arte.tv/pl/videos/097253-000-A/jak-madagaskar-probuje-radzic-sobie-z-bieda/

Milion ludzi jest głodnych

Pro­blem suszy na połu­dniu wyspy poru­sza dru­gi mini­re­por­taż Arte.tv, któ­ry chcia­łam dziś pole­cić. Od kil­ku lat susza w regio­nie zwa­nym Grand Sud powo­du­je klę­skę gło­du. Ponad milion miesz­kań­ców nie ma zapew­nio­ne­go bez­pie­czeń­stwa żyw­no­ścio­we­go. Ludzie jedzą liście, sza­rań­czę i gli­nę. Susza jest naj­więk­sza od czter­dzie­stu lat. Mimo że począt­ko­wo agen­cje ONZ sta­ły na sta­no­wi­sku, że jest ona wyni­kiem glo­bal­nych zmian kli­ma­tycz­nych, obec­nie now­sze ana­li­zy wska­zu­ją, że mie­ści się w ramach tzw. cyklu lat suchych i bar­dziej wil­got­nych. Nawet tak poważ­na ano­ma­lia pogo­do­wa ma pra­wo wystą­pić raz na 135 lat – wyni­ka z ostat­nich badań World Weather Attri­bu­tion.

1 łyżka na 9 osób

Repor­taż poka­zu­je klę­skę żywio­ło­wą przez pry­zmat kil­ku boha­te­rów. Od dwóch  lat nie zebra­li­śmy żad­nych plo­nów – mówi Naj­ora, lat 50. – Aby zdo­być jedze­nie, kopa­li­śmy za korzon­ka­mi. Nie­daw­no przy­szła sza­rań­cza i to ona nas ura­to­wa­ła. Bez niej byli­by­śmy mar­twi. Wnucz­ka Noja­ry ma dwa lata. Jest nie­do­ży­wio­na i wciąż nie potra­fi cho­dzić. Gdy pła­cze, jedy­ne, co ją uspo­ka­ja – to zje­dze­nie szarańczy.

Haova ma ośmio­ro dzie­ci. By zdo­być jedze­nie, sprze­da­ła duży kawa­łek zie­mi za jedy­ne 20 euro. Ale i te pie­nią­dze szyb­ko się skoń­czy­ły. Pod­ję­ła z dzieć­mi tygo­dnio­wą pie­szą wędrów­kę do ośrod­ka, gdzie gro­ma­dzą się uchodź­cy, ucie­ka­ją­cy przed gło­dem i ban­dy­ta­mi. Rodzi­na Haova dosta­je tam żyw­ność, z któ­rej przy­go­to­wu­ją posił­ki, któ­re jedzą za pomo­cą dwóch łyżek na dzie­więć osób. Żyją we wła­sno­ręcz­nie skle­co­nym namio­cie. Tyle mają wszyst­kie­go. Cór­ka Haova zwra­ca się do kame­ry, pro­sząc pre­zy­den­ta Mada­ga­ska­ru o… łyż­ki i garn­ki. Dom był­by czymś wspa­nia­łym – mówi.

Tu link do reportażu:

https://www.arte.tv/pl/videos/102341-000-A/madagaskar-cicha-smierc/

Jak Mada­ga­skar pró­bu­je radzić sobie z bie­dą?, reż. Eber­hardt Rüh­le, Fran­cja, 2020, 13 min.

Mada­ga­skar, cicha śmierć, reż. Gaël­le Bor­gia, A. Jedi­da, A. Adria­no­ta­hi­na­ri­soa, Fran­cja, 2021, 13 min.

Zdję­cia: Dariusz Marut